Nhiều người Việt Nam sau khi tốt nghiệp đại học, cao đẳng hoặc trường nghề muốn sang Đức làm việc hợp pháp, nhưng không biết bắt đầu từ đâu.
Trên thực tế, “chuyển đổi bằng tại Đức” (Anerkennung der Berufsqualifikation) chính là điều kiện tiên quyết để được cấp visa làm việc theo Luật Cư trú Đức §18b (Visa 18B).
1. “Chuyển đổi bằng tại Đức” là gì?
Chuyển đổi bằng (Anerkennung der ausländischen Abschlüsse) là quá trình cơ quan Đức công nhận bằng cấp nước ngoài tương đương với bằng của Đức.
Nói cách khác:
Bằng cấp tại Việt Nam chỉ có giá trị ở Việt Nam, muốn làm việc hợp pháp tại Đức – bạn cần chứng minh trình độ của mình tương đương chuẩn Đức.
Ví dụ thực tế:
Một kỹ sư cơ khí tốt nghiệp Đại học Bách Khoa Hà Nội muốn làm việc tại Đức.
→ Anh phải chuyển đổi bằng để chứng minh bằng Kỹ sư của mình tương đương bằng “Bachelor of Engineering” của Đức.
Nếu cơ quan thẩm định xác nhận “tương đương hoàn toàn”, bạn đủ điều kiện xin Visa 18B
2. Cơ sở pháp lý của diện chuyển đổi bằng Đức
Căn cứ theo Luật Cư trú Đức – AufenthG §18b, người lao động nước ngoài chỉ được cấp phép cư trú nếu:
“Có bằng cấp nghề nghiệp hoặc học thuật được công nhận tại Đức, và có hợp đồng lao động phù hợp với trình độ chuyên môn.”
Ngoài ra, quy trình công nhận được quy định chi tiết tại:
Berufsqualifikationsfeststellungsgesetz (BQFG) – Luật công nhận bằng cấp nghề nước ngoài
Hệ thống Anabin và cơ quan ZAB (Zentralstelle für ausländisches Bildungswesen) là nơi xác nhận và đánh giá bằng.
📎 Nguồn chính thức:
👉 Gesetze-im-Internet.de – AufenthG §18b
3. Quy trình chuyển đổi bằng tại Đức
| Bước | Nội dung | Cơ quan / Công cụ |
|---|---|---|
| 1️⃣ Tra cứu trường và bằng trên Anabin | Truy cập https://anabin.kmk.org → chọn mục Institutionen → Hochschulen → tìm tên trường và bằng. | KMK (Hội đồng giáo dục Đức) |
| 2️⃣ Xác định trạng thái H+ hoặc H– | Nếu trường có trạng thái H+ và ngành học có entspricht → tương đương chuẩn Đức. | Anabin Database |
| 3️⃣ Nộp hồ sơ công nhận (nếu chưa có H+) | Gửi bằng, bảng điểm, chứng chỉ tiếng Đức, CV, kinh nghiệm nghề nghiệp. | Cơ quan ZAB |
| 4️⃣ Chờ kết quả đánh giá | Thời gian trung bình 3–6 tháng. | ZAB / Cơ quan nghề nghiệp |
| 5️⃣ Nhận giấy công nhận (Anerkennungsbescheid) | Là “tấm vé thông hành” để xin Visa 18B hoặc Blue Card. | – |
4. Lợi ích khi chuyển đổi bằng thành công
- Giúp bạn đủ điều kiện xin visa 18B, Blue Card EU, hoặc thẻ định cư lâu dài (Niederlassungserlaubnis).
- Người có bằng đã công nhận có thể ký hợp đồng lao động chuyên nghiệp, được trả lương tương đương công dân Đức.
3. Lương cao & cơ hội thăng tiến
Trung bình, người lao động diện 18B có mức lương từ 3.000 – 5.000 EUR/tháng, tùy ngành.
Có thể chuyển đổi sang Blue Card sau 1 năm nếu đạt ngưỡng lương yêu cầu.
4. Mở đường định cư & bảo lãnh gia đình
Sau 3–4 năm làm việc hợp pháp, bạn được quyền xin thẻ định cư vĩnh viễn và bảo lãnh vợ/chồng, con cái sang Đức.
5. So sánh diện chuyển đổi bằng Đức với các diện khác
| Tiêu chí | Visa học nghề (Azubi) | Visa 18A (nghề) | Visa 18B (chuyển đổi bằng) |
|---|---|---|---|
| Yêu cầu bằng cấp | Tốt nghiệp THPT | Bằng nghề được công nhận | Bằng ĐH/CĐ được công nhận |
| Thu nhập ban đầu | 1.000–1.200 EUR/tháng | 2.000–2.800 EUR/tháng | 3.000–5.000 EUR/tháng |
| Cơ hội định cư | Sau học xong 5 năm | Có thể sau 5 năm | Sau 3–4 năm |
| Phù hợp với ai | Người mới bắt đầu | Lao động có tay nghề | Chuyên gia, kỹ sư, cử nhân |
| Yêu cầu chuyển đổi bằng | Không cần | Có thể | Bắt buộc |
Nếu bạn đã có bằng đại học, cao đẳng hoặc nghề tại Việt Nam, diện chuyển đổi bằng Đức giúp bạn bước thẳng vào thị trường lao động Đức với vị thế chuyên gia – không cần học lại.
6. Các ngành nghề được ưu tiên công nhận tại Đức
Chính phủ Đức hiện thiếu hụt nhân lực trầm trọng ở một số nhóm ngành, nên ưu tiên cấp visa 18B cho những người đã chuyển đổi bằng thành công thuộc các lĩnh vực sau:
| Ngành nghề | Mức độ ưu tiên |
|---|---|
| Điều dưỡng, y tế | ⭐⭐⭐⭐ |
| Công nghệ thông tin (IT, lập trình) | ⭐⭐⭐⭐ |
| Cơ khí, điện, kỹ thuật tự động hóa | ⭐⭐⭐ |
| Nhân viên nhà mày thực phẩm | ⭐⭐⭐ |
| Giáo viên mầm non, giáo dục | ⭐⭐ |
| Kinh tế, quản trị, kế toán | ⭐ |
7. Những sai lầm thường gặp khi chuyển đổi bằng
❌ Không kiểm tra Anabin trước khi nộp hồ sơ → Bằng bị từ chối do không đúng danh mục.
❌ Thiếu bản dịch công chứng tiếng Đức → Hồ sơ không hợp lệ.
❌ Không chứng minh được kinh nghiệm nghề → Bị yêu cầu bổ sung đánh giá tay nghề.
❌ Chọn sai diện visa (18a thay vì 18b) → Không đủ điều kiện định cư nhanh.
8. Lộ trình chuẩn để sang Đức diện chuyển đổi bằng
| Giai đoạn | Việc cần làm | Kết quả |
|---|---|---|
| 1️⃣ | Tra cứu bằng cấp trên Anabin | Xác định H+ hoặc nộp ZAB |
| 2️⃣ | Chuẩn bị hồ sơ công nhận | Hồ sơ hợp lệ |
| 3️⃣ | Xin hợp đồng lao động tại Đức | Có offer chính thức |
| 4️⃣ | Xin Visa 18B | Được cấp visa làm việc |
| 5️⃣ | Sang Đức làm việc & đóng bảo hiểm | Hướng đến định cư sau 3–4 năm |
Chuyển đổi bằng tại Đức không chỉ là thủ tục, mà là bước khởi đầu quyết định toàn bộ hành trình làm việc và định cư tại Đức.
Với tấm giấy công nhận (Anerkennungsbescheid) trong tay, bạn có thể:
Xin Visa 18B chuyên gia,
Làm việc đúng ngành,
Và mở ra cơ hội định cư vĩnh viễn cho bản thân và gia đình.